'Voor de wind gaan' in Museum Het Tramstation
27 oktober. In het jaar van de molen 2007 presenteert de
Historische Vereniging Oud-Schipluiden een tentoonstelling over
de molens die stonden in de omgeving van Schipluiden en Den
Hoorn. Dat waren er ongeveer 30 in totaal; in de tentoonstelling
worden 24 molens besproken, waarvan 18 windwatermolens. Slechts
twee molens staan nog in hun volle glorie te pronken: de
Groeneveldse watermolen en de korenmolen de Korpershoek. Tineke
van Nimwegen, wethouder van de gemeente Midden-Delfland, opende
de tentoonstelling door de wieken van een miniatuurmolen naar de
'vreugdestand' te draaien. Rob van Zijll, molenaar van de
Groeneveldse molen, had de aanwezigen een korte les gegeven over
de verschillende standen van de wieken. De tentoonstelling duurt
tot 8 maart 2008.
In haar korte toespraak benadrukte Van Nimwegen het belang om
de cultuurhistorie levend te houden, en met name ook voor de
jeugd. Prachtig dat er ook een lesbrief voor het basisonderwijs
ontwikkeld wordt.
|
| Vol trots vertelde zij ooit
bruidsfoto's te hebben gemaakt voor een windmolen in Oude Ade.
Daar zette de molenaar de wieken ook in de vreugdestand tegen
'betaling' van een zakje bruidsuikers!. Vol lof sprak zij verder
over de inzet en betrokkenheid van de molenaars van de vier
windmolens die de gemeente Midden-Delfland nog kent (twee ervan
in Maasland). Wat haar echter verwonderde is dat daar vaak de
Westlandse vlag te zien was en eigenlijk nooit die van de
gemeente Midden-Delfland. Daarom overhandigde zij twee grote
vlaggen aan de molenaars van de Groeneveldse molen, Rob van
Zijll, en van de Korpershoek, de heer van Leeuwen. Tenslotte
riep Van Nimwegen iedereen op om mee te denken over het ontwerp
en de plaatsing van moderne windmolens, om zodoende ook de
windenergie weer nuttig te kunnen gebruiken. |
|
De tentoonstelling
De tentoonstelling in de Stationskamer en de Wachtkamer van
museum Het Tramstation beschrijft de 24 molens. Van sommige
molens is maar weinig meer bekend dan een vermelding in de
archieven. Van andere zijn uitgebreide beschrijvingen
beschikbaar en is veel fotomateriaal bij elkaar gebracht. In het
begin van de vijftiende eeuw kreeg de Kerkpolder de derde
watermolen van Holland, nabij kasteel de Keenenburg van Philips
de Blote. Daarna volgende windmolens in alle andere polders. Door
inklinking van de veenweilanden moesten vaak windmolens erbij worden
geplaatst.
|
Molens van de Woudse- en Harnaschpolders.
|
| Tijdens de industriële
revolutie (eind negentiende eeuw) werden de meeste
windmolens vervangen door stoom- en/of dieselgemalen en
tenslotte door elektrisch aangedreven gemalen. Opvallend
is dat in Den Hoorn maar liefst vijf industriemolens
hebben gestaan: vier houtzaagmolens en een oliemolen.
Deze industrieën konden kennelijk goed renderen in de
nabijheid van de stad Delft. Van de oliemolen de
Mercurius staan langs de vroegere Hoornseweg (nu
Buitenwatersloot in Delft) nog twee gebouwen die nu, als
gemeentelijk monument van Delft, geschikt worden gemaakt
voor bewoning. |
|
Windas of overhaal (locatie onbekend)
|
|
Voordijkshoornse molen
|
Openingstijden
Het museum Het Tramstation is gelegen in de Otto van
Zevenderstraat 2, 2636 HN Schipluiden.
Het museum is geopend op:
Zaterdag van 14.00-16.00 uur,
Eerste zondag van de maand van 14.00-16.00 uur,
of na afspraak: tel. 015-3809389.
De tentoonstelling is van 27 oktober 2007 tot 12 april 2008.
Syllabus
Bij de tentoonstelling is ook een 52 pagina's tellende
syllabus verschenen met alle teksten uit de tentoonstelling, en
verlevendigd met veel foto- en kaartmateriaal. Voor slechts €.
4,-- kan de historie van de windmolens in en om Schipluiden en
Den Hoorn weer even tot leven worden gebracht.
|
|
