Middeleeuwse kastelen in het Tramstation Schipluiden - 2 februari 2007

Middeleeuwse kastelen in het Tramstation

Op 27 januari 2007 vond de opening plaats van de nieuwe tentoonstelling in museum het Tramstation in Schipluiden met de titel: 'Middeleeuwse kastelen in en om Schipluiden'. Epko Bult, archeoloog van Midden-Delfland en Delft, leidde de opening van de tentoonstelling in. De openingshandeling werd verricht door oud-wethouder van de gemeente Midden-Delfland Hen Keijzer. De tentoonstelling duurt tot en met 25 augustus 2007. Openingstijden: zaterdag 14.00-16.00 uur; na 1 april bovendien woensdag 14.00-16.00 uur.

In de volle Wachtkamer van het Tramstation vertelde Epko Bult dat in de Middeleeuwen het gebied van Delfland ongeveer honderd kastelen telde. Van veel kastelen is slechts de naam bekend.

Van lang niet alle kastelen is de juiste locatie bekend.
De oudste kastelen hadden vooral een verdedigende functie, zoals de Motte kastelen. Zij stonden vaak op een verhoging en werden omringd door water, zoals de kastelen van Holy en Made. De afmeting van deze woontorens was vaak niet veel meer dan 12 x 12 meter. Na de uitvinding van het buskruit, waartegen meters dikke muren niet bestand zijn, verdween in de tweede helft van de veertiende eeuw deze verdedigende functie. Het uiterlijk van de kastelen veranderde en wooncomfort werd belangrijker: de gebouwen werden ruimer opgezet, zoals te zien is aan de kastelen Hodenpijl en Altena. In de zeventiende eeuw komt de bouw van buitenplaatsen sterk op, waarbij de verdedigende functie volledig ontbreekt. Een voorbeeld is de huidige buitenplaats te Werve in Rijswijk.

Objecten van diverse opgravingen.

Model van het motte kasteel Holy.

De tentoonstelling beschrijft 12 kastelen in en om Schipluiden, met het kasteel Polanen in Monster als voorbeeld kasteel. In de drie tentoonstellingsruimtes komen ook de verschillende types kastelen aan de orde. De kastelen zijn gedocumenteerd met veel kaartmateriaal, oude prenten en fotomateriaal van opgravingen en de huidige situatie ter plaatse. In een aantal vitrines bevinden zich voorwerpen die bij de diverse archeologische opgravingen zijn teruggevonden en hersteld, zoals aardewerk en houten en metalen gebruiksvoorwerpen.

Het weinige opgegraven plantaardig en dierlijk materiaal geeft enig inzicht in de samenstelling van de voeding in de Middeleeuwen. Maquettes van de kastelen Holy en Keenenburg en een model van een echt werkende Blijde, een gevechtswerktuig, completeren de tentoonstelling.

Na het plaatsen van een miniatuur kogel (de echte kogels die bij Polanen waren gevonden zijn toch wat te zwaar) in het model van een Blijde, verklaarde Hen Keijzer de tentoonstelling voor geopend. De genodigden trokken vervolgens geïnteresseerd langs de vitrines, kaarten en fotopanelen. In de keuken van het Tramstation stond een drankje met hapje klaar. De tentoonstelling bevat onder andere bruiklenen van de archeologische diensten van Delft, Rijswijk en Vlaardingen.

De volgende kastelen worden in de tentoonstelling beschreven:

Uterlier in De Lier.
Madeburcht in Delft.
Den Burch in Rijswijk.
Diepenburg in Schipluiden.
Dorp in Schipluiden.
Hodenpijl Rijswijk of Blothinge in Rijswijk.
Holy in Vlaardingen.
Groeneveld in Schipluiden.
Hodenpijl in Schipluiden.
Altena in Delft.
Keenenburg in Schipluiden.
Te Werve in Rijswijk.

Zie ook:

14 april 2024